Trong thời đại công nghệ hiện nay, đèn LED đã trở thành giải pháp chiếu sáng hàng đầu. Chúng thay thế hầu hết các loại đèn truyền thống như đèn sợi đốt, huỳnh quang, halogen, compact… Khi lựa chọn đèn LED chiếu sáng cho nhà ở, văn phòng hay nhà xưởng, nhiều người thường chỉ chú ý đến công suất mà quên mất một yếu tố quan trọng hơn, đó là quang thông (Lumen). Thực tế, công suất chỉ cho biết lượng điện tiêu thụ, còn quang thông mới là yếu tố quyết định độ sáng thật sự của đèn. Hiểu rõ quang thông là gì, cách tính và ứng dụng trong thiết kế chiếu sáng sẽ giúp bạn chọn đúng loại đèn LED. Từ đó đảm bảo ánh sáng đủ, vừa tiết kiệm điện năng tối ưu.
Giới thiệu quang thông là gì? Khái niệm và ý nghĩa
Quang thông là gì?
Quang thông (Luminous Flux) là đại lượng biểu thị tổng lượng ánh sáng mà một nguồn sáng phát ra trong một giây theo mọi hướng chiếu, được đo bằng đơn vị lumen (lm).
Cùng một không gian nếu bạn muốn nơi đó thật sáng thì cần lựa chọn những loại đèn LED có quang thông cao. Chỉ số quang thông thấp có nghĩa khả năng chiếu sáng của đèn thấp hơn. Bởi vậy bạn cần dùng nhiều bóng đèn hơn trong cùng không gian đó. Nói cách khác, quang thông càng cao thì ánh sáng của đèn càng sáng.
Ví dụ: Một bóng đèn LED 10W có quang thông 1000 lm sáng hơn nhiều so với đèn 10W chỉ đạt 700 lm.. Điều đó có nghĩa là không phải đèn công suất cao hơn thì luôn sáng hơn, mà còn phải xem hiệu suất phát quang (lm/W).
Ý nghĩa của quang thông trong chiếu sáng
Quang thông là chỉ số quan trọng nhất để đánh giá mức độ sáng của đèn LED, giúp người dùng và kỹ sư chiếu sáng xác định được hiệu quả phát sáng thực tế của một sản phẩm.
Khác với công suất chỉ biểu thị mức tiêu thụ điện năng, quang thông cho biết đèn phát ra bao nhiêu ánh sáng hữu ích. Vì vậy, khi lựa chọn đèn LED, không thể chỉ nhìn vào Watt, mà cần xem xét quang thông và hiệu suất phát quang (lm/W). Từ đó giúp so sánh và chọn đèn LED tiết kiệm điện hơn, nhờ hiệu suất phát quang cao.
Hiệu suất phát quang (lm/W) = Quang thông (lm) / Công suất (W)
Cách tính quang thông cần thiết theo độ rọi
Quang thông là yếu tố then chốt quyết định chất lượng ánh sáng và hiệu quả tiết kiệm điện của đèn LED. Để không gian đạt được độ sáng tiêu chuẩn, bạn cần biết độ rọi (Lux). Tức lượng ánh sáng chiếu trên một mét vuông bề mặt. Quang thông của ánh sáng được tính toán dựa vào công thức liên quan chặt chẽ với độ rọi như sau:
Quang thông (lm) = Độ rọi tiêu chuẩn (Lux) x Diện tích (m²)
Dưới đây là bảng độ rọi tiêu chuẩn trong từng không gian để khách hàng tham khảo:
| Không gian | Độ rọi khuyến nghị (Lux) | Ghi chú |
|---|---|---|
| Phòng ngủ | 100 – 150 Lux | Ánh sáng ấm, thư giãn |
| Phòng khách | 150 – 300 Lux | Cân bằng giữa sáng và ấm cúng |
| Phòng học / làm việc | 300 – 500 Lux | Giúp tập trung thị giác |
| Văn phòng | 400 – 750 Lux | Giảm mỏi mắt khi làm việc lâu |
| Nhà xưởng / kho | 500 – 1000 Lux | Cần độ sáng cao, an toàn lao động |
Cách tính số lượng đèn LED cần dùng trong không gian
Sau khi biết quang thông tổng cần thiết, bạn có thể tính được số lượng đèn LED cần lắp bằng công thức sau:
Số lượng đèn LED = (Độ rọi tiêu chuẩn x Diện tích không gian) / (Quang thông của 1 đèn x Hệ số tiêu hao ánh sáng)
Trong đó:
-
Độ rọi yêu cầu: lấy theo bảng tiêu chuẩn trên.
-
Quang thông của 1 đèn: xem thông số kỹ thuật sản phẩm (ví dụ: 900 lm, 1500 lm…).
-
Hệ số suy hao (UF): thường từ 0.8 – 0.9, để bù hao hụt ánh sáng do bụi bẩn, phản xạ, độ cao trần.
Ví dụ thực tế:
-
Phòng khách 20 m², yêu cầu độ rọi 200 Lux.
-
Mỗi đèn LED downlight 10W = 900 lm, hệ số UF = 0.9.
- Do đó, số lượng đèn LED cần dùng tính theo công thức trên sẽ bằng 5 đèn
Như vậy, 5 bóng downlight 10W là vừa đủ cho phòng khách 20 m², ánh sáng hài hòa và tiết kiệm điện.
Xem thêm: Dùng đèn LED có tốn điện không? Cách tiết kiệm điện hiệu quả
Câu hỏi thường gặp FAQs
1. Đèn LED có quang thông cao hơn có thực sự tiết kiệm điện hơn không?
Có. Đèn LED có quang thông (lumen) càng cao thì hiệu suất phát quang (lm/W) càng lớn, tức là tạo ra nhiều ánh sáng hơn với cùng một lượng điện tiêu thụ.
Ví dụ:
-
Đèn LED A: 10W – 700 lumen
-
Đèn LED B: 10W – 1000 lumen
Cả hai đèn tiêu thụ cùng 10W, nhưng đèn B sáng hơn 40%, do đó hiệu quả chiếu sáng và khả năng tiết kiệm điện cao hơn rõ rệt.
2. Tại sao hai bóng đèn cùng công suất nhưng lại có độ sáng khác nhau?
Hai bóng đèn có công suất (W) giống nhau nhưng độ sáng khác nhau là do hiệu suất phát quang khác nhau. Điều này phụ thuộc vào chất lượng chip LED, thiết kế tản nhiệt, loại chip (COB, SMD), và chất lượng nguồn (driver).
Ví dụ:
-
Bóng LED rẻ tiền dùng chip kém, hiệu suất chỉ ~70 lm/W
-
Bóng LED chất lượng cao có thể đạt >120 lm/W
Cùng 10W, nhưng bóng tốt có thể sáng gấp đôi bóng thường. Ngoài ra, các yếu tố như nhiệt độ màu (ánh sáng trắng, vàng) và góc chiếu sáng cũng ảnh hưởng đến cảm nhận độ sáng thực tế. Vì vậy, khi chọn đèn LED, người dùng nên so sánh chỉ số lumen (lm) thay vì chỉ nhìn vào công suất.
3. Đèn LED bị giảm sáng theo thời gian là do đâu?
Đèn LED bị giảm sáng dần theo thời gian là hiện tượng bình thường, gọi là “suy giảm quang thông”. Nguyên nhân chủ yếu gồm:
-
Nhiệt độ hoạt động cao: Nhiệt không được tản tốt khiến chip LED xuống cấp nhanh, làm giảm khả năng phát sáng.
-
Bộ nguồn (driver) chất lượng kém: Khi điện áp không ổn định, dòng điện dao động mạnh làm LED suy giảm tuổi thọ.
-
Vật liệu quang học lão hóa: Lớp phủ phosphor, thấu kính hoặc lớp tán quang bị ố vàng sau thời gian dài sử dụng.
-
Điều kiện môi trường khắc nghiệt: Nhiệt độ, độ ẩm cao hoặc bụi bẩn tích tụ cũng khiến ánh sáng giảm.
Đèn LED chất lượng cao thường duy trì 80–90% quang thông sau 25.000–50.000 giờ sử dụng, trong khi sản phẩm kém chất lượng có thể giảm sáng chỉ sau vài nghìn giờ.
4. Mua đèn LED uy tín, chính hãng ở đâu?
Nếu bạn cần tư vấn chọn đèn LED phù hợp cho dự án, nhà xưởng hay công trình đô thị. Nhà phân phối đèn LED Quyết Tiến là địa chỉ uy tín, chuyên cung cấp đèn LED chiếu sáng chính hãng từ các thương hiệu lớn như Rạng Đông, LTV, KingLED, TLC Lighting. Đồng thời hỗ trợ tư vấn, lắp đặt chuyên nghiệp cho nhiều dự án trên toàn quốc.
Mọi thắc mắc, tư vấn, hỏi đáp vui lòng liên hệ qua Hotline 0972.105.689